दिल्ली : राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड़ यांचा राजीनामा स्वीकारला आहे. धनखड़ यांनी आरोग्याच्या कारणास्तव एक दिवस आधी राजीनामा दिला होता, जो राष्ट्रपती मुर्मू यांनी घटनेच्या कलम ६७ (अ) अन्वये तात्काळ स्वीकारला होता. या राजीनाम्यानंतर आता नव्या उपराष्ट्रपती निवडीची प्रक्रिया सुरू करण्याची तयारी सुरू झाली आहे. याबाबतअधिसूचना जारी करण्यात येणार असून त्यानंतर निवडणूक आयोगाकडून निवडणूक कार्यक्रम जाहीर करण्यात येणार आहे.

आपल्या राजीनाम्यात काय म्हणाले धनखड :

धनखड़ यांनी आपल्या राजीनामा पत्रात म्हटले आहे की, आरोग्य सेवेला प्राधान्य देण्याच्या आणि वैद्यकीय सल्ल्याचे पालन करण्याच्या उद्देशाने मी घटनेच्या कलम 67 (अ) नुसार उपराष्ट्रपती पदाचा तात्काळ राजीनामा देतो. राष्ट्रपती, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, मंत्रिमंडळ आणि खासदारांनी केलेल्या सहकार्याबद्दल त्यांनी त्यांचे आभार मानले. ७४ वर्षीय धनखड़ यांनी ऑगस्ट २०२२ मध्ये १४ वे उपराष्ट्रपती म्हणून शपथ घेतली होती आणि त्यांचा कार्यकाळ २०२७ पर्यंत होता.

राजकीय वर्तुळात खळबळ :

धनखड़ यांच्या राजीनाम्यामुळे राजकीय वर्तुळात खळबळ उडाली आहे. संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनाच्या पहिल्याच दिवशी त्यांनी अचानक घेतलेल्या या निर्णयामुळे अनेक प्रश्न निर्माण झाले आहेत. विशेष म्हणजे त्यांच्या राजीनाम्याच्या वेळेवर विरोधकांनी प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले आहे. काँग्रेस नेते जयराम रमेश म्हणाले, 'हा राजीनामा जितका धक्कादायक आहे, तितकाच तो समजण्यापलीकडचा आहे. आज संध्याकाळपर्यंत मी त्याच्यासोबत होतो आणि सगळं नॉर्मल वाटत होतं. धनखड़ यांची समजूत काढावी, असे आवाहन त्यांनी पंतप्रधान मोदींना केले.

राज्यघटनेच्या कलम ६८ नुसार उपराष्ट्रपतीपद रिक्त झाल्यास लवकरात लवकर निवडणुका होणे आवश्यक आहे. संसदेच्या दोन्ही सभागृहांच्या (लोकसभा आणि राज्यसभा) सदस्यांचा समावेश असलेल्या निर्वाचक मंडळाद्वारे उपराष्ट्रपतींची निवड केली जाते, ज्यात प्रमाणशीर प्रतिनिधित्वाच्या आधारे गुप्त मतदान होते.

नव्या उपराष्ट्रपतींची निवड होईपर्यंत राज्यसभेचे उपसभापती हरिवंश नारायण सिंह कार्यवाहक सभापतीपदाची सूत्रे स्वीकारतील. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, दोन्ही सभागृहात बहुमत असलेली राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी (एनडीए) लवकरच नव्या उमेदवाराच्या नावावर चर्चा सुरू करू शकते.

वादात राहिला कार्यकाळ :

धनखड़ यांचा कार्यकाळही वादाच्या भोवऱ्यात सापडला होता. राज्यसभेच्या कामकाजात पक्षपातीपणा केल्याचा आरोप विरोधकांनी त्यांच्यावर केला होता आणि डिसेंबर २०२४ मध्ये त्यांच्याविरोधात अविश्वास प्रस्तावही आणण्यात आला होता, जो उपसभापतींनी फेटाळून लावला होता. शिवाय नुकतीच झालेली अँजिओप्लास्टी आणि तब्येतीच्या समस्येचाही त्याच्या निर्णयावर परिणाम झाला. धनखड़ यांच्या राजीनाम्यानंतर राजकीय खळबळ उडाली असून आता देशाचा पुढचा उपराष्ट्रपती कोण होणार आणि ही निवडणूक कधी पूर्ण होणार याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे. 

संसदेत शेवटचा दिवस :

धनखड़ यांचा संसदेतील शेवटचा दिवस राज्यसभेत व्यस्त होता. पावसाळी अधिवेशनाच्या पहिल्या दिवसाच्या कामकाजाचे अध्यक्षपद त्यांनी भूषविले. उच्च न्यायालयाचे न्यायमूर्ती यशवंत वर्मा यांच्याविरोधातील महाभियोग प्रस्तावावरही त्यांनी चर्चा केली, त्याला विरोधकांनी पाठिंबा दिला. या ठरावावर ५० हून अधिक खासदारांची स्वाक्षरी असून घटनात्मक गरजा पूर्ण होत असल्याचे सांगत धनखड़ यांनी हा ठराव स्वीकारला. मात्र, भाजपच्या काही नेत्यांच्या म्हणण्यानुसार, धनखड यांनी हा प्रस्ताव स्वीकारण्यापूर्वी सरकारशी सल्लामसलत न केल्याने लाजिरवाणी परिस्थिती निर्माण झाली होती, ज्याचा संबंध त्यांच्या राजीनाम्याशी जोडला जात आहे.